Nieuws

Watermonsters, een baanbrekende burgerwetenschapscampagne, is afgelopen zaterdag van start gegaan. In dit project werken Natuurpunt, Waterland, Bond Beter Leefmilieu, De Standaard en de Katholieke Universiteit Leuven samen om de waterkwaliteit in Vlaanderen te onderzoeken. Binnen deze campagne zullen vrijwilligers van Natuurpunt via 1000 metingen de waterkwaliteit in de door de vereniging beheerde natuurgebieden onderzoeken.

Joeri en Stijn trekken opnieuw de natuur in voor hun podcast Radio Roodborst. Deze week duiken ze in de wereld van een schitterende  verschijning: de ijsvogel! Met zijn felblauwe verenkleed en snelle duikvluchten is hij een echte blikvanger langs onze oevers en rivieren. Maar hoe leeft deze schichtige schone eigenlijk?

Vlaanderen en Nederland kampen met uitdagingen rond waterbeheer, biodiversiteit en klimaat. Veengebieden en wetlands spelen hierin een sleutelrol, maar staan onder druk door menselijke ingrepen en klimaatverandering. De invoering van overgangsgebieden – zones rond natuurreservaten die als buffer fungeren – kan helpen om wetlands beter te beschermen en duurzaam te integreren in de ruimtelijke ordening.

Het Merkske, een zijriviertje van de Mark, vormt de natuurlijke grens tussen België en Nederland, en tussen de Noorderkempen en Noord-Brabant. In dit unieke landschap van 1800 hectare, beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos, Natuurpunt en Staatsbosbeheer, doen tientallen vrijwilligers aan monitoring en inventarisaties. De resultaten daarvan worden in een jaarlijkse nieuwsbrief gepubliceerd. Daaruit belichten we enkele opvallende bevindingen die op Vlaams niveau relevant zijn, van dagvlinders tot amfibieën.

Joeri Cortens trekt naar natuurgebied de Mosselgoren in Geel. "Ik ga kikkerdril tellen", klinkt het enthousiast. Dat doet hij naar aanleiding van de kikkerdriltelling in Nederland. "De vrouwtjes leggen allemaal een klomp kikkerdril. Je kan die klompen onderscheiden in de volledige brij."

Joeri en Stijn trekken opnieuw de natuur in voor hun podcast Radio Roodborst. Deze week staat een kloppend mysterie centraal: de Grote Bonte Specht! Met zijn gekende geroffel en aparte roep is hij een ware percussionist van het bos. Maar waarom klopt hij eigenlijk zo fanatiek op die bomen?

Het uitgebreide, historische veen in Het Vinne in Zoutleeuw is bijna volledig verdwenen door afwateringsgrachten, gewijzigde waterhuishouding en nadien verbossing. In 2024 voerde Natuurpunt in het noorden van het gebied werken uit zodat de omstandigheden voor veenvorming verbeterden. Nu is het afwachten aangezien veenvorming erg traag gebeurt. 

In België is voor het eerst de sneeuwwintermug (Trichocera dahlae) waargenomen, een zeldzame insectensoort die uitsluitend tijdens de wintermaanden actief is én bijna uitsluitend op sneeuw wordt gevonden. De eerste waarneming dateert van december 2020, toen een exemplaar werd ontdekt in Môchamps, provincie Luxemburg. Nadien doken nog meer individuen op, wat de aanwezigheid van deze soort in België bevestigt.

Joeri Cortens trekt naar Ten Aard in Geel. "Want hier broedt een vogel die je niet zo veel ziet, namelijk de roek", klinkt het enthousiast. "Je hoort ze meestal voor je ze ziet."

In december 2024 werd de nieuwe Rode Lijst voor Vlaamse amfibieën en reptielen gepubliceerd door het Instituut voor Natuur-en Bosonderzoek (INBO). Rode lijsten beoordelen de uitsterfkans van soorten op basis van bedreigingscriteria en evolueren mee met veranderende omstandigheden. Omdat populaties in de loop der jaren achteruit kunnen gaan of herstellen, wordt een update om de tien jaar aanbevolen. De vorige Rode Lijst dateerde uit 2012, waardoor een herziening dringend nodig was.