
Gele kwikstaart
De gele kwikstaart is met zijn felgele verenkleed een vrolijke verschijning op onze Vlaamse akkers.
Gemiddelde 3 jaar, maximum 8 jaar
allerlei insecten en spinnen
elk jaar een andere partner, maar monogaam tijdens het broedseizoen
weilanden en akkers
sociaal groepsdier
het mannetje vliegt met trillende veren boven het vrouwtje of loopt rondjes om haar heen
Hoe herken je de gele kwikstaart?
- mannetjes met een grijsgroene rug en helder gele buik, de vrouwtjes zijn iets bleker en fletser is van kleur
- mannetjes hebben een grijze kop met witte wenkbrauwstreep (ook valer bij de vrouwtjes)
- de staart is bruinzwart en heeft witte buitenste staartpennen
- meer gedrongen en een korte staart dan witte kwikstaart en grote gele kwikstaart
De gele kwikstaart is met zijn felgele verenkleed een vrolijke verschijning. De mannetjes hebben een duidelijk gele borst en buik in prachtkleed. De blauwgrijze kop met brede witte wenkbrauwstreep is karakteristiek. De snavel is spits. Typisch is de op en neer ‘kwikkende’ staart.



Het geluid van de gele kwikstaart
De roep is een hoog, enkelvoudig, oplopend ‘tswie’.
De zang bestaat uit twee of drie scherpe klanken met een raspende ondertoon.
Verschil gele kwikstaart en grote gele kwikstaart
De gele kwikstaart (Motacilla flava) en de grote gele kwikstaart (Motacilla cinerea) lijken op elkaar, maar zijn verschillend in uiterlijk, gedrag, habitat en verspreiding.
Uiterlijk
- Gele kwikstaart: heeft een kortere staart en uniform heldergele onderzijde. Het mannetje heeft in het voorjaar vaak een opvallend gekleurd kopje (blauwgrijs, zwart of witachtig, afhankelijk van ondersoort). Zijn poten zijn zwart en relatief kort.
- Grote gele kwikstaart: heeft een opvallend langere staart, felgeel op borst en onderzijde, maar met een witte of grijsachtige buik en flank. Zijn bovenzijde is grijsachtig. Heeft meestal een duidelijke witte wenkbrauwstreep. Zijn poten zijn vleeskleurig en langer.
Habitat
- Gele kwikstaart: Leeft vooral in open gebieden zoals graslanden, weiden, akkers en moerassige gebieden. Is minder gebonden aan water.
- Grote gele kwikstaart: Zeer sterk gebonden aan stromend water: riviertjes, beken, sloten en soms bij gemalen of sluizen.
Gedrag
- Gele kwikstaart: Vaak te vinden in groep, vooral tijdens trek of in open landschap. Loopt en rent veel over de grond.
- Grote gele kwikstaart: Meestal solitair of paarsgewijs te zien. Wipt met zijn lange staart op en neer. Jaagt actief op insecten boven en nabij water.
Verspreiding
- Gele kwikstaart: Veelvoorkomend zomervogel, trekt in de winter weg naar Afrika.
- Grote gele kwikstaart: Standvogel en gedeeltelijke trekvogel, blijft in zachte winters deels aanwezig. Minder algemeen, vooral gebonden aan gebieden met stromend water.
Hoe leeft de gele kwikstaart
Wat eet de gele kwikstaart?
De gele kwikstaart is verlekkerd op allerlei insecten en spinnen. Ze achtervolgen hun prooi al lopend of met een korte vlucht. Je ziet ze vaak foerageren in weides waar insecten door het vee worden opgeschrikt.


Hoe plant de gele kwikstaart zich voort?
De gele kwikstaart bouwt zijn nest van oorsprong in waterrijke gebieden als vochtige weilanden, moerassen en oevers van meren en rivieren, maar tegenwoordig ook steeds meer in agrarische graslanden en akkers. Het broedseizoen loopt van april tot juni. Als de omstandigheden optimaal zijn, heeft de gele kwikstaart twee broedsels, het aantal jongen per nest is dan wel kleiner. Gemiddeld 5 eieren per broedsel. De jongen zijn zeer snel vliegklaar.
Waar vind je de gele kwikstaart?
De gele kwikstaart komt voor in grote delen van Europa, maar er zijn verschillende ondersoorten. De ondersoorten zijn duidelijk herkenbaar, vooral aan het koppatroon. Om te overwinteren trekken de gele kwikstaarten in zuidelijke tot zuidwestelijke richting, via Frankrijk en het Iberisch Schiereiland, naar Afrika.
> Bekijk deze soort op waarnemingen.be
Kom deze soort veel voor?
Gele kwikstaarten worden beschouwd als een algemene soort. In de laatste 10 tot 15 jaar komen gele kwikstaarten echter steeds minder voor. Dit is het gevolg van onder andere het draineren van graslanden en het intensiveren van het beheer, met onder andere fors vervroegde maaidata. Ook de verdere intensivering van die akkerbouw heeft een negatief effect op deze soort.
Natuurgebieden
Alle natuurgebiedenLeer soorten herkennen en geef je waarnemingen door

Trek met je telefoon naar buiten en identificeer soorten met de gratis app ObsIdentify: de natuurherkenner in je broekzak. Door je waarnemingen op te slaan, lever je tegelijk een belangrijke bijdrage aan het onderzoek rond soorten. Download de app hier:
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief