Wettelijke verplichtingen voor wie kinderen begeleidt

Nieuwe procedure - maart 2025

Recent werd beslist om de opvolging van het opvragen van het strafregister voor vrijwilligers die met kinderen werken centraal in onze vrijwilligersdatabank te noteren. Aansluitend werd ook beslist om dit voor alle vrijwilligers te doen die met kinderen werken en niet enkel nieuwe vrijwilligers. De nieuwe procedure kan je hieronder nalezen. Communicatie naar de afdelingen volgt nog in de loop van maart 2025. 

Opvragen uittreksel strafregister

Om minderjarigen beter te beschermen en een aantasting van hun fysieke, psychische of seksuele integriteit zoveel mogelijk te vermijden, voerde Vlaanderen een nieuw decreet in. Sinds 1 februari 2023 is het verplicht om een register bij te houden van alle personen die kinderen begeleiden. Elke nieuwe medewerker die met kinderen werkt of vrijwilliger die kinderen begeleidt moet een uittreksel uit het strafregister opvragen en in het register moet genoteerd worden of dit gecontroleerd is. Door dat te doen, gaan we bewuster om met de veiligheid van alle betrokkenen en tonen we ons als vereniging betrouwbaar en verantwoordelijk. 

 

Wanneer en voor wie geldt de verplichting?

Voor vrijwilligers en medewerkers die actief zijn rond gezins- of kinderwerking in de afdeling of werken met scholen (zoals Educatief NatuurBeheer). Het decreet legt dit op voor alle volwassenen die aan de vereniging verbonden zijn sinds de aanvang van het decreet. Wij kiezen er echter als organisatie voor om een register bij te houden voor alle medewerkers en vrijwilligers die met kinderen werken. Concreet wil dit zeggen voor: 

  • Volwassen vrijwilligers en medewerkers die regelmatig, meer dan eenmalig, iets voor en/of met minderjarigen organiseren en rechtstreeks contact met kinderen hebben. (Ook wanneer er volwassenen bij zijn.)
  • Vrijwilligers die aangesteld zijn en een duidelijk engagement opnemen: aanspreekpunten gezinswerking, begeleider van kinder- of gezinsactiviteiten, Snuit- en ENB-vrijwilligers, gidsen, ...

Dus niet voor vrijwilligers die: 

  • heel sporadisch met kinderen werken, zoals bijvoorbeeld een gids die af en toe eens een kind mee op zijn wandeling voor volwassenen krijgt of een afdeling die één keer per jaar een activiteit voor gezinnen organiseert. 
  • verbonden zijn aan een andere organisatie, die bijvoorbeeld ingehuurd of gevraagd zijn om in je afdeling een activiteit voor kinderen te komen begeleiden.

Wat moet er gebeuren?

  1. De vrijwilliger vraagt het uittreksel uit het strafregister - artikel 596.2 (minderjarigenmodel) op bij zijn/haar stad of gemeente. Dat kan met je identiteitskaart aan het loket en soms ook via de gemeentewebsite of via het online burgerprofiel, afhankelijk van waar je woont.
  2. Binnen de maand stuurt de vrijwilliger het uittreksel door aan register@natuurpunt.be. Het uittreksel kan verstuurd worden met beveiligde verzending (bv. send.tresorit.com), zo blijft de privacy volledig gewaarborgd. 
  3. Ontvangst van het uittreksel (d.m.v. een aanvinkvakje) en datum van ontvangst worden genoteerd in de vrijwilligersdatabank.. De verenigingscoach maakt een inschatting van eventueel risico:
  • Een blanco strafregister kent geen gevolgen.
  • Feiten die niet te maken hebben met kindermisbruik of zedenfeiten: geen gevolgen en/of een gesprek op basis van context, tijdsverloop en link met kinderen. 
  • Veroordeling voor kindermisbruik of zedenfeiten: het uittreksel vermeldt een verbod op activiteiten met minderjarigen. Deze vrijwilliger mag geen activiteiten met gezinnen of kinderen begeleiden. 

4. Na positieve evaluatie wordt ook de functie ‘begeleider kinderactiviteiten’ aangeduid in de vrijwilligersdatabank. (Meer informatie over de verschillende vrijwilligersfuncties kan je hier nalezen.)
5. Het uittreksel en eventuele notities rond de beoordeling worden vernietigd, e-mailverkeer en bijlagen worden verwijderd. De notatie in het register wordt bevestigd aan de vrijwilliger.
 

Opgelet!

  • Maak nieuwe vrijwilligers die met kinderen werken attent op deze verplichting en laat hen het uittreksel opvragen en doorsturen naar register@natuurpunt.be.
  • Geef bij de jaarlijkse MINA-rapportering aan dat jullie deze verplichting opvolgen en nieuwe vrijwilligers geregistreerd zijn. Er zal jaarlijks een herinnering in de vrijwilligersflits opgenomen worden.
Icoon - Wist je dat

Vragen?

Neem contact op met je Verenigingscoach.