Projecten

Het natuurgebied Altenbroek is een dallandschap. In wat ooit een licht hellende hoogvlakte was, hebben de Maas en haar bijriviertjes een aantal brede, V-vormige dalen met een vlakke dalbodem uitgesleten. Dit proces creëerde tal van geschikte bijenhabitats.

Het natuurgebied Hageven-De Plateaux is gelegen in België en Nederland. Er zijn 600 hectare aan heide, vennen, bossen en graslanden waar de Dommel zich kronkelend een weg baant door het mooie landschap. Deze verscheidenheid aan habitats zorgt voor een grote soortenrijkdom van wilde bijen.

Van alle zoogdieren op aarde, maken wilde dieren slechts 4% uit. In Vlaanderen is het nog extremer: 33% mensen, 66,9% vee en 0,1% grote, wilde zoogdieren. Die cijfers illustreren hoeveel ruimte we innemen. Onze impact op de biodiversiteit is erg groot. De aarde kent haar 6de massale uitstervingsgolf: van de 12 miljoen planten en dieren dreigen er 1 miljoen uit te sterven als we het roer niet drastisch omgooien. Als we 30% van de aarde beschermen voor de natuur tegen 2030, kunnen we de curve ombuigen van natuurverlies naar natuurwinst. Ook hier in ons land hebben we veel werk voor de boeg. In ons Dossier Biodiversiteit lees je meer over de razendsnelle achteruitgang, de echte oorzaken, en welke oplossingen effectief een verschil kunnen betekenen.

Hoe beïnvloedt klimaatverandering de biodiversiteit in bossen en steden? Dat is de centrale vraag van het FOURCAST-project, gecoördineerd door Plantentuin Meise. Wetenschappers onderzoeken hoe planten reageren op temperatuurstijgingen, zowel in stedelijke gebieden met een hitte-eilandeffect als in bossen, die als natuurlijke klimaatbuffers fungeren. Een belangrijk onderdeel van het onderzoek richt zich op de bosanemoon. 

In het Interreg-project ADMIRE werken 10 partners in Vlaanderen en Nederland grensoverschrijdend samen aan veengebieden. Daarbij staan het behoud, herstel en beheer van natuurwaarden in een breed samenwerkingsverband voorop, maar zal ook de klimaatimpact van deze belangrijke natuurgebieden bekeken worden via uitgebreid onderzoek. 

Waarom vinden wij veengebieden zo geweldig? Simpel, deze gebieden bruisen niet alleen van het leven, venen spelen ook een belangrijke rol in de strijd tegen de klimaatverandering. 

Veengebieden zijn het leefgebied voor veel planten- en diersoorten, waaronder heel wat Europees beschermde soorten, die specifiek zijn voor de bijzondere omstandigheden in deze ecosystemen. Daarnaast spelen venen een belangrijke rol bij het voorkomen van overstromingen en droogte. Niet-ontwaterde veengebieden vertonen een sterke sponswerking waardoor piekafvoeren bij extreme regenval worden vertraagd en de kans op overstromingen afneemt. Bovendien beschikken veengebieden over de bijzondere capaciteit om grote hoeveelheden CO2 op te slaan in de veenbodem. Slechts 3 tot 5 procent van de totale landoppervlakte op het noordelijk halfrond bestaat uit veen, maar die veengebieden bevatten wel 33 procent van alle koolstof in de bodem.

In 2022 werd het Vlaams Actieplan voor Wilde Bestuivers gelanceerd. Hierin wordt een reeks acties gebundeld om te trachten de negatieve populatietrends van onze wilde bestuivers om te keren. Het plan voorziet onder andere in de oprichting van 10 wilde bijenreservaten beheerd door Natuurpunt. Ook andere natuurbeheerders zoals het Agentschap Natuur en Bos en natuurverenigingen Limburgs Landschap en vzw Durme richten wilde bijenreservaten op.