Natuurherstel in het Smeetshof

In het verleden werd in dit gebied op zeer grote schaal grond verplaatst om vennen en moeras te dempen. Bij het landbouwgebruik dat daarop volgde, werden de percelen veelvuldig bemest waardoor nu nog steeds een hoog gehalte aan voedingsstoffen in de bodem aanwezig is. Om voedselarme habitats te herstellen, heeft Natuurpunt op verschillende percelen inrichtingswerken uitgevoerd.

Op een deel van de percelen in de oostelijke werkzone werden plagwerken uitgevoerd. Op andere percelen, zowel in de oostelijke als de westelijke werkzone, werd de voedselrijke toplaag afgeschraapt en waar mogelijk het oorspronkelijke reliëf hersteld. Deze afgravingen werden reliëfvolgend uitgevoerd. Afhankelijk van de resultaten van de fosfaatanalyses werden verschillende dieptes afgegraven, maar er werd nergens meer dan 20 cm weggehaald.

In de westelijke zone werd een deel van een historisch ven hersteld dat in het verleden was opgevuld. 

Door het afvoeren van de voedselrijke toplaag kunnen hier terug schrale biotopen en habitats ontstaan en zullen deze zones terug natter worden. De natte laagtes kunnen zich ontwikkelen tot moerassen, welke fungeren als klimaatbuffer doordat hier nu een grotere berging van regenwater kan plaatsvinden.

Met de afgegraven bodems werden in twee zones ophogingen aangelegd, waarbij grond met een zeer hoog fosfaatgehalte bedekt werd met grond met een lager fosfaat gehalte. Door de ophoging zal hier drogere situatie ontstaan, met droogtestress in de zomer. Zo kan er zich een redelijk schrale vegetatie ontwikkelen die kruidenrijker is, waardoor invertebraten, maar ook boomleeuwerik en grauwe klauwier, een geschikt biotoop vinden. 

Deze inrichtingswerken werden mogelijk gemaakt dankzij steun van de Vlaamse overheid en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO). 

In de oostelijke zone van het reservaat werd op verschillende percelen de voedselrijke toplaag afgeschraapt om de voedselarme graslanden, heide en moerasvegetatie te herstellen. 

De afgravingen werden reliëfvolgend uitgevoerd. Gemiddeld werd er 10 tot 15cm afgegraven. Dit geeft kansen aan diverse plantensoorten die schralere omstandigheden nodig hebben. Deze graslanden zullen een leefgebied vormen voor zeldzame soorten zoals grauwe klauwier, boomleeuwerik, blauwborst en bruine kiekendief.

Vroegere moerasgedeelten werden tot 30cm afgegraven zodat er weer een moerasslenk ontstaat.  De soorten die eerder uit de zaadbank zijn gekiemd geven ons aan dat deze zone zeer kansrijk is.  Deze laagtes fungeren bovendien als klimaatbuffer doordat hier nu een grotere berging van regenwater kan plaatsvinden.

Met een deel van de afgegraven grond werden op verschillende locaties wandelpaden opgehoogd. Zo kunnen bezoekers nu gebruik maken van goed bewandelbare, droge paden.  Deze paden werden voldoende breed opgehoogd, zodat ze gemaaid kunnen worden met een tractor. In het natste deel van het traject werd een plankenpad vernieuwd. 

Deze inrichtingswerken werden mogelijk gemaakt dankzij steun van de Vlaamse overheid en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO).