Veelkleurige rietnachtegaal in concert

Wie de zangvogel met het mooiste zangrepertoire zoekt, komt ongetwijfeld bij de schuchtere en eerder onopvallende Nachtegaal terecht. Minder bekend is dat hier rond deze tijd van het jaar nog een broertje van de Nachtegaal ronddoolt, met een indrukwekkende zang én een verenpak om u tegen te zeggen: de Blauwborst, onze “rietnachtegaal”.

Als kleine lijsterachtige is de Blauwborst een verwant van het Roodborstje. En de naam zegt het zelf al: de borst is mooi blauw, fluo-blauw haast, met meestal een kleine witte vlek er middenin, en onderaan afgeboord met een brede roodbruine band. Een opvallende wenkbrauwstreep werkt het kopje helemaal af. Die laatste maakt ook het vrouwtje wat beter herkenbaar, want die mist de blauwe borst doorgaans.

Afbeelding

Mannetje Blauwborst in volle lenteglorie: dit is mijn territorium (foto: David Verdonck)

De Blauwborst is een vogel die het moet hebben van rietvelden met wilgenstruweel, venen, slootjes in open veld  en ruige riviervalleien. Het is een zomergast die al vroeg in het voorjaar arriveert. In België beperkt de Blauwborst zich vrijwel tot Vlaanderen. De bolwerken zijn te vinden in de kustpolders met hun talrijke rietkragen en plasjes, in de compensatiegebieden van de grote havens en in de rest van Vlaanderen in de vijvergebieden en de riviervalleien. In tegenstelling tot de Nachtegaal, die de laatste decennia onrustwekkend achteruit boert, lijkt onze Blauwborstpopulatie gelukkig aardig stabiel, al lijkt dit jaar géén echt topjaar te worden.

Begin maart duiken de eerste vogels op, maar vanaf midden maart zien we het gros arriveren. Wat de volgende maanden volgt is een waar zangorgie. Mannetjesblauwborsten steken vanaf ’s morgens hun zang af. Die is zeer afwisselend met een wat snerpende aanvang, maar wordt gevolgd door een heldere zang met regelmatig perfecte imitaties.

Afbeelding

Blauwborsten in Vlaanderen: de waterlopen en rietmoerassen tekenen zich mooi af (Bron: waarnemingen.be)

Een opsteker: Blauwborsten zingen graag op een opvallende zangpost; op de top van wilgenstruweel  bijvoorbeeld, of zelfs op een paaltje. Regelmatig voeren ze een baltsvlucht uit waarbij ze de staart uitwaaieren en de oranje staartbases tonen. Voor heel wat paartjes is het broedseizoen al volop aan de gang en beperkt de zang zich nog vooral tot de vroege uurtjes. Maar wanneer het tweede broedsel zich aandient, volgt er een heropleving in het zangritueel, en misleiden ze alerte vogelkijkers opnieuw met hun talrijke imitaties.

Zin om de Blauwborst in vol ornaat te zien? Wacht dan niet tot het te laat is en geniet van de ochtendglorie in onze rietlanden. Een ontmoeting met een Blauwborst is het beste bewijs dat veelkleurige, haast exotische vogelpracht ook bij ons te vinden is.

Een voorproefje van het concert

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt
Foto's: David Verdonck & Wim Dirckx