Op safari in eigen compost: onderzoek naar de Berijpte pissebed

Wie al eens in een composthoop heeft gekeken, heeft vast al gemerkt dat het er krioelt van het leven. Duizendpoten, wormen, larven, pissebedden: al deze bodemdiertjes helpen om van het GFT-afval de perfecte compost te maken. Pissebeddenwerkgroep Spinicornis wil de verspreiding van de Berijpte pissebed in kaart brengen, een echte compostspecialist die nauwelijks in de natuur terug te vinden is. Daarvoor rekent de werkgroep op de hulp van iedereen met een composthoop.

De Berijpte pissebed is een echte cultuurvolger, dat wil zeggen dat de soort zich volledig heeft aangepast aan het leven in omgevingen die door de mens gecreëerd zijn. Ze kan gevonden worden tussen paardenmest gemengd met stro, in kassen onder stenen, beton, plastic en hout, in voedselrijke potgrond en vooral in composthopen op de grens van droger en wat vochtiger materiaal. De ideale compost is dus een combinatie van nat en droog materiaal. Het lijkt erop dat composthopen die enkel tuinafval bevatten daarom niet worden gekoloniseerd.

De Berijpte pissebed kan je zowat overal ter wereld aantreffen, maar de verspreiding per land is vaak erg slecht gekend. Het is momenteel ook onduidelijk hoe ze zich naar nieuwe geschikte locaties begeven. Het is niet ondenkbaar dat ze gewoon rondlopen tot ze iets nieuws vinden, want het zijn zeer snelle renners. Ze worden echter zo weinig buiten de composthoop gezien dat het aannemelijker is dat ze vooral verspreid geraken via het transport van grond, plantenmateriaal en snoeiafval.

Wil je zelf graag op zoek gaan naar de Berijpte pissebed in je composthoop? Dan is het handig om te weten hoe je ze kan herkennen. Er zijn namelijk nog wat andere pissebeddensoorten die graag in de composthoop vertoeven, zoals de zeer algemene Ruwe pissebed.

De Berijpte pissebed heeft een aantal eenvoudige kenmerken: het lichaam is paarsachtig, grijs of bruin en heeft een witte satijnen glans. Bij sommige exemplaren zal dit minder duidelijk zichtbaar zijn, kijk daarom ook naar de wit-grijs gestreepte antennes en de volledig witte poten. Voor wie er ook graag een loepje of binoculair bijhaalt zijn de tweeledige antenneflagel, een versmald pleon en een spits telson ook opvallende kenmerken.

Afbeelding

Opvallende zijn de wit-grijs-gestreepte antennes en de volledig witte poten. (foto: Ferran Turmo Gort)

Heb je een Berijpte pissebed gevonden, neem er dan een foto van en geef je waarneming door. Dat kan via deze pagina op www.waarnemingen.be. Ben je niet zeker? Geen nood, want alle waarnemingen worden gecontroleerd op basis van de gemaakte foto’s.

Tekst: Stijn Segers, pissebeddenwerkgroep Spinicornis
Foto’s: Ferran Turmo Gort & Adrián Purkart