Mondelēz investeert in herstel van het Grote Netewoud

Het Grote Netewoud is een verzamelnaam voor een resem bijna aaneengesloten Kempense natuurreservaten langs de Grote Nete en Molse Nete, waaronder het natuurgebied Bels Broek en Heide. Dat biedt een unieke combinatie van droge zandruggen, vochtige broekbossen en heide. Deze mix van habitats is cruciaal voor het behoud van een rijke biodiversiteit.

Mondelēz is wereldwijd actief in de voedingssector, met merken als Milka en Lu, en stelt in de Benelux ongeveer 2000 mensen te werk en heeft, naast de hoofdzetels in Mechelen (België) en Breda (Nederland), productiefaciliteiten in Herentals en Namen. Dat Mondelēz beslist heeft om te investeren in het project Grote Netewoud is heel goed nieuws voor dit bedreigde gebied. Het bedrijf stelt naast  financiële middelen ook tijd van zijn medewerkers ter beschikking, die de handen uit de mouwen zullen steken in het gebied.

Bedreigingen

Hoewel eerdere projecten, zoals LIFE Grote Nete, al aanzienlijke verbeteringen hebben gebracht, blijven er belangrijke uitdagingen bestaan die de natuurlijke dynamiek en biodiversiteit van het gebied bedreigen. In de jaren 1960 en 1970 werden grote delen van het Grote Netewoud en de valleien verkocht voor recreatieve doeleinden, wat leidde tot ingrijpende veranderingen in het landschap. Uitgestrekte gebieden werden omgevormd tot weekendverblijven, koterijen en recreatievijvers met omringende dijkjes. Deze ontwikkelingen hebben niet alleen geleid tot een versnippering van het gebied, maar ook tot een verstoring van zowel de natuurlijke waterhuishouding als de lokale biodiversiteit. Problematische materialen, waaronder asbest en bouwafval, zijn bovendien nog steeds aanwezig en vormen een risico voor het milieu en de gezondheid van mens en dier.

Daarnaast hebben het wegvallen van traditioneel beheer en het gebrek aan gericht onderhoud ertoe geleid dat waardevolle graslanden en rietvelden zijn verruigd tot minder diverse en minder waardevolle habitats. Het herstel van het oorspronkelijke reliëf en de natuurlijke dynamiek vraagt om een grondige en geïntegreerde aanpak.

Herstel

Het project heeft als doel het Grote Netewoud in ere te herstellen en de sanering van het landschap vormt een cruciale stap. Weekendverblijven en koterijen worden zorgvuldig verwijderd. Hierbij wordt veel aandacht besteed aan het veilig opruimen van afval, waaronder gevaarlijke stoffen zoals asbest. Door deze ingrepen wordt ruimte gecreëerd en de basis gelegd voor een meer natuurlijke omgeving.

Daarnaast worden de recreatievijvers grondig aangepakt. Na afvissen wordt hun kunstmatige vorm aangepast, en oeverbeschoeiingen verwijderd. Zo ontstaat een natuurlijk systeem waarin lokale flora en fauna zich kunnen vestigen. Anderzijds wordt het grondmateriaal van de dijkjes rond de recreatievijvers gebruikt om de vijvers deels of helemaal te dempen. Door het herstel van het natuurlijk reliëf kunnen de oorspronkelijke habitats zoals broekbossen en rietvelden zich terug vestigen. Deze maatregelen dragen bij aan het herstel van de hydrologische dynamiek in het gebied: bij overstromingen wordt water niet rond de dijken geleid maar kan het vrij het land bevloeien.

Het herstel van dit gebied levert een mooie winst op voor natuur en maatschappij.

• Biodiversiteit: Natte natuur in Vlaanderen is sterk bedreigd maar met dit project gaan we verschillende typische wetland habitats, zoals broekbossen en rietvelden, meer ruimte geven. Zeldzame libellen waaronder de venwitsnuitlibel en verschillende pantserjuffers krijgenmeer speelruimte. Daarnaast gaat de matkop, een soort die op Europese schaal fors terrein verliest, aan vochtig bos habitat winnen.
• Water: Door het herprofileren van de wateren en het wegnemen van de dijkstructuren wordt dynamiek, bufferende capaciteit en effect op waterkwaliteit verbeterd.
• Klimaat: Wetland habitats zoals broekbossen en rietvelden zijn door de natte omstandigheden waarin ze groeien uitstekende carbon sinks. Zuurstofarme omstandigheden in de vochtige bodem zorgen ervoor dat planten biomassa minder snel wordt afgebroken tot CO2.

Investering bovenop de Vlaamse subsidie

Voor dergelijke natuurherstelprojecten krijgt Natuurpunt subsidies van de Vlaamse overheid (projectsubsidie Natuur). Voor de realisatie van dit project in de Grote Netewoud kunnen we met de  inbreng van Mondelēz  en de subsidie van de Vlaamse overheid  heel wat investeren in natuurherstel.