In Luxemburg is het voor het vierde jaar op rij verboden om op Vossen te jagen. Het verbod werd verlengd wegens het grote succes. De jachtsector voorspelde een explosie in de vossenpopulatie en een verhoogd infectierisico voor vossenlintworm, maar daar blijkt helemaal geen sprake van te zijn.
In veel regio’s in Europa, waaronder het Vlaams en Waals gewest, is het toegelaten om in een bepaalde periode van het jaar te jagen op Vos. In buurland Luxemburg was dat niet anders, tot in 2015. Toen besliste de regering om de vossenjacht tijdelijk te verbieden. Vossen worden tegenwoordig niet bejaagd voor hun vlees of hun pels, zijn geen invasieve exoten en vormen geen gevaar voor de volksgezondheid. De Luxemburgse regering was daarom van mening dat er geen objectieve reden is om jaarlijks duizenden Vossen te doden. De jaren daarop werd het verbod op de vossenjacht telkens met een jaar verlengd, zo ook in 2018.
Belangrijk bij de beslissing van de Luxemburgse overheid was ook het aspect van dierenleed. De Luxemburgse Staatssecretaris voor Duurzame Ontwikkeling Camille Gira argumenteerde dat onze huidige maatschappij er een moet zijn die waarde hecht aan de natuur en het samenleven met wilde dieren. “Wij zijn niet de enige wezens met gevoelens op deze planeet,” verklaart Gira, “Het is haast ondenkbaar dat er zo’n 3000 Vossen per jaar worden gedood zonder objectieve reden, om dan in de vuilnisbak te verdwijnen."
Populatie Vos blijft stabiel zonder jacht
De Luxemburgse regering heeft geen exacte cijfers over het aantal Vossen in het land, of over een eventuele toename van de vossenpopulatie. Daarvoor is er grootschalig onderzoek nodig en moet de populatie zowel voor als na het verbod grondig worden opgevolgd. Er is wel tot dusver geen enkele aanwijzing dat Luxemburg op dit moment te kampen heeft met een explosie in de populatie Vossen of een toename van Vossen in de steden en dorpen. Het is al vaak aangetoond (bijv. in 2006) in wetenschappelijke studies dat bejaging weinig effect heeft op de populatiegrootte van Vos en dus ook niet effectief is om eventuele schade te voorkomen. Vossen zijn territoriale dieren en dulden geen soortgenoten in hun leefgebied, met uitzondering van het eigen gezin. Als er een Vos wordt gedood, zal er een andere zijn territorium innemen. Bij hoge sterfte in een populatie Vossen, bijvoorbeeld door jacht, zijn er meer lege territoria en is er minder concurrentie. Dit zorgt ervoor dat er meer voedsel beschikbaar is. Vossen gaan bij een hoger voedselaanbod juist vaker en meer jongen grootbrengen, waardoor de populatie, ondanks de jacht, niet of amper daalt. Vooral het voedselaanbod bepaalt dus het aantal vossen dat in een bepaald gebied kan voorkomen.
Jachtverbod juist goed voor volksgezondheid
Ondertussen is duidelijk dat het jachtverbod niet heeft geleid tot een toename van de vossenlintworm. Het bejagen van Vossen heeft zelfs een averechts effect op vlak van volksgezondheid. De vossenlintworm is een parasiet die gevaarlijk is voor de mens en wordt verspreid door Vos en andere hondachtigen. In gebieden waar Vossen bejaagd worden, ligt de besmettingsgraad met vossenlintworm juist hoger dan in gebieden waar er niet op Vos wordt gejaagd, zo blijkt uit recent Frans onderzoek. Een hoog sterftecijfer in de Vossenpopulatie zorgt voor meer jongen die uitzwermen en zich vestigen in de vrijgekomen territoria. Die grotere instabiliteit en mobiliteit zorgt voor een snellere verspreiding van eventuele ziektes. Vossen zijn daarnaast ook belangrijke predatoren van bijvoorbeeld ratten en muizen, dieren die drager kunnen zijn van allerhande ziektekiemen en schade kunnen toebrengen aan landbouwgewassen.
Schade aan kippen verlagen
Het is inderdaad zo dat Vossen kippen en ander pluimvee aan hun menu toevoegen als ze daar de kans toe krijgen. Maar, zoals hierboven uiteengezet, zal vossen bejagen niet helpen om schade te voorkomen. De beste strategie is het goed beschermen van je kippen. Een kippenren die zoals een volière aan alle zijden dicht is met een stevig en fijnmazig metalen (volière)gaas, zal Vossen, Marters en andere kippenliefhebbers gegarandeerd buiten houden. Op de website van de Zoogdierenwerkgroep of op www.steenmarter.be kan je terecht voor goede informatie om je kippen te beschermen.
Tekst: Sanne Ruyts & Diemer Vercayie, Natuurpunt Studie
Foto: Leo Janssen
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief