Afbeelding
Kurt Boux en Ilf Jacobs gingen in alle gebieden op zoek naar de zeggekorfslak
Charlotte Van den Auwelant

Finale monitoring van zeggekorfslak voltooid!

1 apr 2025
Categorieën
Lokaal nieuws

In november 2024 gingen mollusken-experten Kurt Boux en Ilf Jacobs op zoek naar de aanwezigheid van zeggekorfslak in alle gebieden van het LIFE Green Valleys project in Vlaanderen. De aanwezigheid van populaties zeggekorfslak werd herbevestigd in Torfbroek, Silsombos en de Molenbeekvallei, maar de populaties staan nog steeds onder druk.

De zeggekorfslak, een klein tonvormig landslakje, wordt vermeld op de Europese Habitatrichtlijn Bijlage II en is dus een beschermde soort. De soort werd opgenomen in de categorie ‘met uitsterven bedreigd’ op de Rode Lijst van Vlaanderen en is een Provinciaal Prioritaire Soort (PPS) van provincie Vlaams-Brabant. Het is dus niet voor niets dat deze soort een van de doelsoorten van het LIFE Green Valleys project is. Doorheen het project wordt de soort nauwgezet gemonitord. 

Zo werd aan het begin van het project een initiële monitoring uitgevoerd om een beeld te krijgen van waar dit kleine slakje binnen het projectgebied aanwezig is. Twee jaar later, ruwweg na de eerste helft van het project, werden deze inspanningen herhaald. Beide rapporten kon je reeds vinden op de website. In november 2024 gingen Ilf Jacobs, medewerker van Natuurpunt Studie en Kurt Boux, geëngageerde vrijwilliger en mollusken-expert in Vlaanderen, op pad om in alle gebieden de aanwezigheid van de zeggekorfslak opnieuw na te gaan. Gewapend met laarzen en een loep trokken ze de natuur in, op zoek naar de Zegge-korfslak. Als je weet dat dit beestje een gemiddelde lengte heeft van 3 mm in de langste zijde, begrijp je meteen wat voor een inspanning deze monitoringscampagne telkens was.

Afbeelding
Kurt Boux kijkt door een loep naar de piepkleine zeggekorfslak
Kurt Boux, mollusken-expert in Vlaanderen, inspecteert de piepkleine zeggekorfslak

Ondertussen zijn de resultaten binnen: de aanwezigheid van de Zegge-korfslak is opnieuw bevestigd in de gebieden Torfbroek, Silsombos en Molenbeekvallei. De soort werd hier in 2011 voor het eerst aangetroffen. Hoewel ze het hier nog steeds goed stellen, staat het voortbestaan van de soort ook onder druk: door aanhoudende, extreme droogte tijdens enkele afgelopen zomers zijn sommige populaties helaas verdwenen. Ook het maaibeheer, dat essentieel is voor het behouden van verschillende vegetatiedoelen, zet de soort onder druk. 

Na de inspanningen en herstelacties van LIFE Green Valleys, moet verder ingezet worden op het herstellen van de hydrologie in deze gebieden. Voor de zeggekorfslak mag het immers niet te droog zijn, maar ook niet te nat: als het waterpeil te hoog staat, kan de slak verdrinken. Daarnaast kan een soelaas liggen in het verder inzetten op gefaseerd maaibeheer, waarbij telkens een deel van het grasland niet wordt gemaaid, zodat insecten en andere kleine kruipers zoals de Zegge-Korfslak een toevluchtsoord vinden wanneer de vegetatie wordt gemaaid en afgevoerd. Hierbij is het belangrijk dat dit gespaarde deel het volgende jaar wel wordt gemaaid, anders kunnen soorten zoals riet en jonge boompjes opschieten en verliezen we de gekoesterde graslandvegetatie. Gefaseerd maaien is in de praktijk echter een complex gegeven. De bodems in de projectgebieden van LIFE Green Valleys zijn immers het hele jaar door nat door opwelling van grondwater (ook wel kwel genoemd). Het maaien en afvoeren op deze percelen is op zich al een uitdaging. We zetten alles op alles om de techniek van het gefaseerd maaien verder toe te passen in de Groene Vallei en Pikhakendonk in het laatste jaar van het project. Na afloop van het project wordt maximaal ingezet op kennisoverdracht van deze techniek naar de vrijwilligers en beheerteams in de regio om zo het voortbestaan van de Zegge-korfslak te verzekeren.

Wij bedanken Kurt Boux en Ilf Jacobs voor hun grote inspanningen bij het monitoren van deze speciale soort. Hun gecombineerde kennis was essentieel voor het opmaken van dit rapport. Bedankt Kurt en Ilf!

Lees hier het hele rapport.